Dolaşım sistemi nedir? Kan dokularımıza nasıl ulaşır?

Dolaşım sistemindeki kan dolaşımındaki damarlarımızı basitçe atar damar sistemi (Arterler) ve toplar damar sistemi (Venler) ve ikisi arasından geçişin olduğu kapiller sistem diye tanımlayabiliriz. İnsan vücudu kapalı devre çalışan bir sirkülasyon sistemi olarakta değerlendirilebilir. Çok kabaca ve basit bir bakış açısı ile atar damarlar bir binanın temiz su sistemi, toplar damarlar ise kirli su sistemi gibi düşünülebilir.

 

Dolaşım sistemi nasıl çalışır?

Dolaşım sistemi aracılığıyla havadan nefes alarak aldığımız oksijen akciğerler aracılığı ile kandaki ilgili hücrelerimize alınıp kan yolu ile ihtiyaç duyan doku ve organlarımıza ulaştırır. Oksijen kullanımı sonucu oluşan karbondioksit ise yine kan yolu ile doku ve organlarımızdan alınıp akciğer yolu ile vücuttan atılır. Tükettiğimiz yiyecek ve sıvılardan aldığımız vücudumuz için gerekli maddeler (karbonhidratlar, proteinler, yağlar, vitaminler, vs) mide barsak sisteminden kan dolaşımına katılır ve kullanılacağı veya depolanacağı organlara kan yolu ile taşınırlar. Bu maddelerin ilgili organlarda tüketilmesi sonrası oluşan artık madde ve ürünlerde yine kan yolu ile alınıp vücuttan atılacağı ve yeniden kullanılması için gerekli olan organlarımıza (böbrek, karaciğer, akciğer, vs) kan yolu ile taşınırlar.

 

Kalbin dolaşım sistemindeki çalışması nasıl olur?

Kalbin dolaşım sistemindeki çalışmasını düşünürken de kalbi sağ kalp ve sol kalp olarak iki farklı kalp sistemi olarak tanımlayabiliriz.

 

Sağ kalp diye tanımladığımız kalp yapıları (sağ kulakçık, sağ karıncık ve bu yapılara bağlı damarlar sistemi) toplar damar sisteminden gelen kanın akciğere iletilmesini sağlarlar. Bunu şu şekilde yaparlar: Vücudumuzun üst tarafından toplar damarlardan gelen tüm kanı taşıyan toplar damar olan vena kava superiyor damarı ve vücudumuzun alt tarafından toplar damarlardan gelen tüm kanı taşıyan toplar damar olan vena kava inferiyor damarı kalbin sağ kulakçığına bu kanları getirir. Kalbin elektrik sisteminden gelen sinyallerle kasılan sağ kulakçık bu kanı sağ karınıcığa gönderir. Kalbin özelleşmiş elektrik sistemi karıncık doluncaya kadar bekler ve daha sonra karıncığın kasılmasını sağlayacak elektrik sinyalini gönderir ve sağ karıncık kasılarak toplar damar sisteminden gelen kanı akciğere gönderir. Akciğerlerde alınan hava ve akciğerden geçen kan arasında oksijen ve karbondioksit gazlarının değişimi yapılır.

 

Sol kalp diye tanımladığımız kalp yapıları (sol kulakçık, sol karıncık ve bu yapılara bağlı damarlar sistemi) akciğer toplar damar sisteminden gelen kanın vücudumuzdaki doku ve organlara iletilmesini sağlarlar. Bunu şu şekilde yaparlar: Akciğerlerden gelen oksijenlenmiş kanı taşıyan 4 akciğer toplar damarı yani pulmoner venler kanı sol kulakçığa taşırlar. Kalbin elektrik sisteminden gelen sinyallerle kasılan sol kulakçık bu kanı sol karınıcığa gönderir. Kalbin özelleşmiş elektrik sistemi karıncık doluncaya kadar bekler ve daha sonra karıncığın kasılmasını sağlayacak elektrik sinyalini gönderir ve sol karıncık kasılarak akciğer toplar damar sisteminden gelen kanı aort damarı aracılığıyla vücudumuza gönderir.